Wielu opiekunów i osób z niepełnosprawnością uważa, że dofinansowania do remontu mieszkania są dostępne tylko dla właścicieli domów jednorodzinnych. Tymczasem także mieszkańcy bloków mogą ubiegać się o środki z PFRON – zarówno na likwidację barier architektonicznych, jak i technicznych. Problemem nie jest więc samo położenie mieszkania, ale jego dostępność i funkcjonalność.
Mieszkasz w bloku i potrzebujesz wsparcia? PFRON może Ci pomóc
Z danych Powiatowych Centrów Pomocy Rodzinie wynika, że coraz więcej osób korzysta z refundacji właśnie w budynkach wielorodzinnych. Jeśli łazienka, kuchnia, drzwi czy ciągi komunikacyjne są niedostosowane do potrzeb osoby niepełnosprawnej, można ubiegać się o pokrycie znacznej części kosztów remontu. Nawet jeśli lokal znajduje się na trzecim piętrze bez windy. W tym artykule pokażemy Ci, co możesz sfinansować, jakie warunki trzeba spełnić i jak zorganizować wszystko krok po kroku. Znajdziesz tu również listę błędów, których warto unikać, porównanie możliwości w bloku i w domu oraz ramki z praktycznymi wskazówkami.
Kto może ubiegać się o refundację w mieszkaniu w bloku?
Dofinansowanie z PFRON w 2025 roku przysługuje osobom z niepełnosprawnością mieszkającym również w lokalach spółdzielczych, wspólnotowych czy komunalnych – pod warunkiem, że są one właścicielami lokalu lub posiadają zgodę właściciela na przeprowadzenie zmian.
Podstawowym warunkiem jest posiadanie aktualnego orzeczenia o niepełnosprawności – w stopniu umiarkowanym lub znacznym – oraz istnienie realnych barier uniemożliwiających samodzielne poruszanie się i korzystanie z pomieszczeń.
Wnioskodawcą może być sama osoba z niepełnosprawnością lub jej przedstawiciel ustawowy. Ważne jest również, aby lokal, którego dotyczy wniosek, był miejscem stałego pobytu tej osoby (zameldowanie nie jest konieczne, ale bywa pomocne).
Jakie remonty w bloku można objąć dofinansowaniem?
Wielu mieszkańców bloków nie zdaje sobie sprawy, jak wiele elementów można dostosować dzięki środkom z PFRON. Oto szeroki wachlarz działań, które mogą zostać objęte refundacją.
Co można remontować z pomocą Funduszu?
Wprowadzenie: Nawet jeśli nie masz możliwości zainstalowania windy w budynku, możesz znacząco poprawić dostępność samego mieszkania. Do najczęstszych refundowanych prac należą:
- poszerzenie otworów drzwiowych, aby umożliwić wjazd wózka inwalidzkiego,
- likwidacja progów i progów dylatacyjnych, które uniemożliwiają płynne przemieszczanie się,
- wymiana posadzek na antypoślizgowe, łatwe do utrzymania w czystości,
- montaż domofonu z wideowizją lub automatycznego otwieracza drzwi,
- instalacja specjalnych poręczy i uchwytów w korytarzach i kuchni,
- dostosowanie układu pomieszczeń (przeniesienie ścian działowych),
- montaż instalacji oświetleniowej z czujnikami ruchu,
- wymiana gniazdek i włączników na odpowiednią wysokość.
Czy wysokość dofinansowania zależy od typu budynku?
PFRON nie różnicuje poziomu wsparcia na podstawie tego, czy dana osoba mieszka w bloku czy w domu. Liczy się realna potrzeba wynikająca z niepełnosprawności oraz argumentacja zawarta we wniosku.
Poniższa tabela przedstawia najczęstsze zakresy i wysokości refundacji możliwe do uzyskania w budynku wielorodzinnym:
| Rodzaj prac | Maksymalny procent zwrotu | Przykładowa kwota |
|---|---|---|
| Poszerzenie drzwi, zniwelowanie progów | do 90% | do 10 000 zł |
| Dostosowanie łazienki i kuchni | do 95% | do 25 000 zł |
| Instalacja automatyki, uchwytów, poręczy | do 90% | do 8 000 zł |
| Prace konstrukcyjne (np. przesunięcie ścian) | do 80% | do 15 000 zł |
Wiele PCPR-ów rozpatruje dodatkowo tzw. racjonalność kosztową – czyli czy przedstawione rozwiązanie rzeczywiście ułatwia funkcjonowanie i nie jest zbyt drogie względem efektu.
Jak złożyć wniosek ?
1: Sprawdź zasady w swoim powiecie
Nie każdy PCPR działa identycznie. Odwiedź stronę internetową, zadzwoń lub umów się na konsultację.
2: Przygotuj dokumentację
Zbierz orzeczenie, zaświadczenie lekarskie, zgodę wspólnoty mieszkaniowej (jeśli dotyczy), kosztorys, zdjęcia lokalu.
3: Złóż wniosek
Możesz to zrobić osobiście, pocztą lub elektronicznie. Upewnij się, że dokumenty są kompletne.
4: Poczekaj na decyzję
Zwykle trwa to od 30 do 60 dni. Czasem PCPR może wysłać pracownika na oględziny.
5: Remont i rozliczenie
Dopiero po podpisaniu umowy możesz rozpocząć prace. Po ich zakończeniu przedstaw faktury i dokumentację fotograficzną.
Najczęstsze problemy mieszkańców bloków
Mimo dostępności programów, wiele osób zniechęca się na etapie formalności. Oto błędy, które warto wyeliminować już na starcie:
- brak zgody wspólnoty na przebudowę ścian działowych lub instalacji,
- kosztorys niedopasowany do zakresu niepełnosprawności,
- wniosek złożony po terminie lub bez wszystkich dokumentów,
- rozpoczęcie prac bez umowy – powoduje utratę refundacji,
- wniosek złożony przez osobę nieuprawnioną.
Mieszkając w bloku możesz również ubiegać się o dodatkowe dofinansowanie na transport osoby niepełnosprawnej (np. zakup schodołazu) lub montaż systemów wzywania pomocy (przyciski alarmowe). Wystarczy, że zgłosisz taką potrzebę we wniosku lub załączniku.
Czy blok to przeszkoda?
Niektórzy sądzą, że mieszkanie w bloku automatycznie wyklucza z refundacji. W rzeczywistości PFRON traktuje jednakowe potrzeby jako równo ważne – kluczowe są:
| Kryterium | Blok | Dom jednorodzinny |
|---|---|---|
| Możliwość przebudowy | ograniczona (ściany wspólne) | pełna swoboda |
| Zgoda wspólnoty wymagana | często tak | nie |
| Likwidacja barier komunikacyjnych | możliwa, ale droższa | łatwiejsza |
| Dofinansowanie z PFRON | dostępne | dostępne |
Blok to nie wyrok – zacznij od rozmowy z PCPR
Jeśli mieszkasz w bloku i codziennie zmagasz się z barierami, które można byłoby zlikwidować, nie odkładaj tego na później. Wsparcie jest możliwe – również dla lokatorów mieszkań spółdzielczych, komunalnych czy własnościowych.
Zrób pierwszy krok: skontaktuj się z lokalnym PCPR, pobierz formularze, zaplanuj remont i zacznij działać. W razie potrzeby możesz skorzystać z naszego przewodnika: ak załatwić dofinansowanie do remontu łazienki dla osoby niepełnosprawnej? – zawiera listę dokumentów, przykłady i błędy, których warto unikać.
A kiedy poprawisz dostępność mieszkania, rozważ dalsze dostosowanie domu do potrzeb osób niepełnosprawnych – tak, aby codzienne funkcjonowanie było naprawdę bezpieczne, wygodne i samodzielne.
